Süleyman Çelebi  /  Çeşni  Yazarın Diğer Yazıları  Emanet ne demektir?  ÇEŞNİ  Bitmeyen bir savaştayız  Değerli dostlar,  Eleştirine kendine yap  Düşünebilmek ne büyük nimet  Namazın geldiği durum   Akıl, kalp ve cinsiyet sıralamasının bir anlamı olmalı   Türküm demekle olmaz  Camilerin ve din görevlilerinin de haftası olur mu?  Derdimi nasıl anlatmam lazım?  CHP’nin gen haritası  Kraliçenin ölümü ve düşündüklerim  Beyni yakan sorular   Af etme ve af dileme;  Besmelesiz geçen ömürler  Örnek Müslümanlık  İnsan olmak...  İnsan ne işe yarar?   Kur’an-ı Kerim’de azgınlık tanımları  Kurban Keserek Kurban Olabilmek  Kazanma ve harcama ayarlarımızı yenilemek  Hayrı hatırlayıp, kötülükten sakınma  Bir Türlü Tanıyamadığımız Kitabımız  Çoğaltılacaklarımız ve Azaltacaklarımız Var  Müslüman mıyız?  Müslüman mıyız?  Sırtındaki Yükleri At, Mutlu Ol Kardeşim!..  İlimizin gururu Şehit Talha Bahadır  Kalbi öldüren 10 şey...  Aldatan ve hile yapan neyi kazanır?  Ramazan ve Oruç  İnfak inancımız ve kültürümüz  RAMAZANA HAZIRLIK  Bir Ömer Fitoz geçti buradan  Trenle dünya yolculuğuna çıkmak  Aşağılık kompleksine yeniliyoruz  Beton atma, insan dik!  Örnek Müslüman ve günümüz  Kamu malını koruma emanete riayat  Hasat zamanı öderiz  RIZIK KORKUSU  KARMAŞIK DÜNYA GÜNDEMLERİNDE YERİMİZ.  KARMAŞIK DÜNYA GÜNDEMLERİNDE YERİMİZ.  ERİYEN TOPLUMUMUZUN FİŞİNİ TAKMAK ZORUNDAYIZ  DÜNYA BİR YIL DAHA YAŞLANDI:  Beyhude Enerji İsrafı  Dede Dünden Biraz Anlatsana (3)  Dede Dünden Biraz Anlatsana (2)  Dede Dünden Biraz Anlatsana (1)  Güzelliğini Beğenmeyene Güzelleşme Seansları  Lades, 1 Nisan ve Vahşi Avrupa   Gezi Anıları  Diyelim Ki Öldük  Dilin Afetleri  Camiler ve Din Görevlileri Haftası  Devlet Her Şeyimi Karşılasın  İnsan Bu; Su Misali  Namaz Kılanı Nasıl Tanırız?  Bitmeyen Sığınmacılar Tartışması  Gençlerimize Vermediklerimiz  Afganistan’ın Ağıtları Bitmiyor  Her Şeye Karşı Vefa Borcu  Yabancı Düşmanlığı, Muhtaçlara İmdat Olmak  Bunca Hain Nerden Çıkıyor?  Dünyanın Kenesi Olanlar  Bayram ve Sıla-i Rahim  Hatıralar Ne Kadar Önemli?  Sebiller ve Su Kuyusu  Çevremize Duyarlılık  Müslümanlık ve Dürüstlük  Akıl ve Akl-ı Selim Farkı  Seyahat ve Medenilik  Sahi Zekamızı İsraf Etmesek  Zamanın Önemi  İsrail Akıttığın Kanda Boğulasın  Ramazan’ın Can Damarı  İnfak Ayı Ramazan  İnanç ve İmanın Önemi  Ramazan Ayı  Yandık Ya Allah  Zayıflayan Değerlerimizden Cömertlik  Her Şeye Karşı Vefa Borcu  İkna Edilmiş Irgatlar  MİLLET DARBEYLE SAVAŞI ÖĞRENDİ  Doyumsuzlaşan insanlık  Suriye anıları  Mahrumiyetini çektiğimiz dostluk  Hayat bir aksi sedadır  Emekli oldun, artık öl...  24 saatte kaç şükür gerek?  Teknoloji tüm mahremiyetleri deşifre etti  2021’den beklentilerimiz  İman ve ikna  Allah’ın rızası  Yok olmamak için direniyoruz  İnsansız dünya ve Kapitalizm  Huzur vadeden ideolojileri çökerttik  Öğretmenler sistemi kilitledi  Akıl tutulması mı, akıl kilitlenmesi mi?  Camilerden mahrumiyeti hissetmek  Allah’ı dost edinmek  Merhamet teşkilatı ve hayri STK’lar  İmam Hatipler niçin var?  Acaba dinimiz mi bizi mağdur ediyor?  Katledilen Camilerimiz  Covid-19’un bize verdiği ağır cezalar  Sorumluluklarımız ve oturulan koltuklar  Ben öğretmen olsaydım  Kritik sorular!  Balkan gezisinden değerlendirmeler  Balkan gezisinden değerlendirmeler  Bir güzel yorulan kuşak  Yoklukla ve varlıkla sınavımız  Dumura uğrayan değerlerimiz ve Kurban  Doğada, doğal yaşamak  Ve Ayasofya’yı açtık  Vefa ve nankörlük  Ahlakı olmayanın dini olur mu?  Necip Fazıl’dan nasihatler  Ayasofya ve cuma namazları  Dünyayı akıllı hale getiren insan!  Makam ve Mevkilere sığınmak  Unutursan hatırlatırlar   Elini taşın altına sokmak  Dürüstlük kimden başlamalı?  Ahlaksızlıklar ahlak yerine geçince  Bir nefese bin şükür  Hayatı anlamak  Beterin beteri var  Allah ıslah etsin hastaları  Ya Rabbi Şükür  Dünyanın tek gündemi Koronavirüs  COVİD -19 / CORONAVİRÜS  Ey Ahali Diye Bağırası Geliyor İnsanın  OSMANLI TOKATI ve TÜRKLER  MANEVİYAT TRENDİMİZ VE ÜÇ AYLAR  YOĞUNLUKTAN BİRŞEY GÖREMİYORUZ  30 AK PARTİLİYLE HASBİHAL  HOYRATÇA KENDİMİZİ TÜKETİYORUZ  DOLMUŞA BİNMEK  İNANÇSIZLIK TAKINTISI  26 İLME YÖNELME  26.Bizde Arap Kaymakam, Libya’da Türk Başbakan; Sadullah Koloğlu  24. YENİ YILIMIZ KUTLU OLSUN MU?   ALLAH İÇİN YAPTIKLARIMIZA BİR BAKALIM  ÜMİTLER BİTTİ Mİ YANİ?  ERİTTİĞİMİZ DEĞERLERİMİZ  20. İKNA ET, YÖNET, KULLAN  SAÇMALIKLARLA MUTLU OLMAK  MİLLİ AĞAÇLANDIRMA GÜNÜ   DÜNYAYA GÜNDEM OLAN MİLLETİMİZ  Makineleşen insan, robotik toplum  BİNLERCE MAZERETİ KENARA KOYUP, YA ALLAH DEMEK  ATEŞ BÖLGESİNDEYİZ  DİN GÖREVLİLERİ VE CAMİLER HAFTASI   OKULLARIMIZDA İMAM HATİP FARKI  SUDAN PARA ALINIR MI?  MERKEZ CAMİSİNDE İLGİNÇ BİR HATIRA   UNUTKANLIK VE 17 AĞUSTOS  TOPLUMUN DİNAMİKLERİ  İNİSİYATİF ALABİLEN BÜROKRAT  LİYAKAT VE KALİTE  ÖNCE KENDİNDİMİZE BAKSAK  NASIL ANLATSAM, KIVRANIYORUM  TEKNOLOJİ VE DİRİLİŞ İMAM HATİP LİSESİ  BİSMİLLAH İLE

Akıl insanı diğer varlıklardan ayıran en önemli fark. İnsanın düşünmesini, eğriyle doğruyu ayırt etmesini, üretmesini, ihtiyaca göre çare üretebilmesini, icatlar yapmasını, güzel veya çirkin işlere yönelmesinde karar vermesini sağlayan, parayla sayıtın alınamayacak bir cevher. 

Bazen çok fazlası da zarar, eksiği de. Bazen akıl kafada yük olarak taşınan bir ağırlık olabildiği gibi, bazen de insanı roket gibi fişekleyen niteliğe de haizdir. Elle tutulmasa da, ağırlığı, ebadı, şekli görülmese de onsuz edemediğimiz kıymet.

Bazen muhataplarımızda veya toplumda hiç yapılmaması gereken bir işi yapan, büyük hataların peşinden koşan kişiler için konuşmalarımızda bazen kullanırız, “Sen akıl tutulması mı yaşıyorsun” diye. Yani düşünen bir insan böyle kötü bir sonuca varması için aklı o an için tutukluk yapmış, bu hatayı işlemiştir anlamında bunu kullanırız. Özellikle günümüz toplumunda bu terimi daha sık kullanmaya başladık. Neden? Çünkü hata işleyenler, büyük hatalar yapan, günah sevap, haram helal gibi ilkeleri olmayan tipler artıyor çevremizde. Oysaki bu kadar belirgin hataları bir hayvan bile yapmazken insan da yapıyorsa, burada bir tutulma olayı gerçekten vardır.  

Tutukluk aslında geçici bir durumdur. Silah tutulması veya  konuşurken tutukluk yapanlar bir süre sonra çözülüp normale dönerler. Ama akıl tutulması yaşayanların bu tutukluğu çoğu zaman hayatları boyunca devam etmektedir.  Buna akıl tutulması diyemeyiz sanırım. Bu belki akıl donması olarak düşünülebilir, ama donma da geçici bir durumdur. Donan nesne şartlar değiştiğinde çözülür ve donmadan kurtulurlar.  Dolayısıyla bu donma da değildir.

Ben bu tür akıllar için akıl kilitlenmesi teriminin daha uygun olacağı kanısındayım. Kilitlenme bazen bir olaya odaklanma anlamına gelir, odaklanmada başka şeyler odaklanan kişinin dikkatini çekmez. O bildiği doğrultusunda gider, sonucu kötü de olsa iyi de olsa razı olur. Diğer kilitlenme ise dışarıdan birinin kilitlemesiyle olursa, o kişi kilidi açmadıkça, akıl da kapalı kalır.

Bu benzetmelerden ve tanımlardan sonra şuna geleceğim. Toplumumuzda aklımızı kullanma melekemiz çoğu kere kendi elimizden alınmaktadır. İnsan bir karar verirken kendi birikimlerine göre karar veriri. Okumazsa, çevresiyle iletişimi zayıfsa, etkileyeceği veya etkileneceği insanlar yoksa birilerinin verdiği akıl, yönlendirmelere bağlı kalır. Bir süre sonra o bilgi aldığı kişinin akıl kilitlemesine maruz kalır. Kendi düşünemez, sürekli onu etkileyen, onu inandıran kişinin yönlendirmelerine maruz kalır. 

Yaşadığımız bu zamanda herkes kendi aklına çok güvense de, aslında kendi aklından ziyade başkasının etkisiyle hareket ettiğinin bile farkında değildir insan. Kuran-i Kerim’de yüce Allah birçok ayette düşünmeyi, akıl etmeyi önerir bize. Elbette insan her durumdan etkilenmeli, her durumu değerlendirmeli, ama sonunda kendi iradesini de kullanarak bir karar vermelidir. İstişare, danışma inancımızda önemli bir yer tutar.  Özellikle gençliğimiz büyükleri, öğretmenleri, işin ehliyle istişare ederek sonuca ulaşmaları kendi hayatlarına ciddi tecrübeler kazandırabilir. Bu açıdan girişken, diyalogcu olmak doğru sonuçlara ulaştırmada önemli bir nedendir. 

Hepimiz biliyoruz ki akıl nedeniyle her birimiz dünyada da ahirette de sorumluyuz. Aklı olmayana sorumluluk yüklenmiyor kanunlarımızda ve Allah-u Teâlâ’nın kanunlarında. Bu bakımdan yapıp ettiklerimize, konuştuklarımıza, yazdıklarımıza iyi bakmamız gerekiyor.  Düşünerek karar vermeliyiz, kimsenin gazına gelmemek gerek. Yarın kimseye mazeret sunmayız. Allah zaten kalpleri de bilendir.